Założenie działalności gospodarczej Gewerbe w Niemczech
Warto zrozumieć, jak te elementy wpływają na opłacalność założenia i prowadzenia działalności gospodarczej, aby móc wybrać najkorzystniejszą ścieżkę kariery na terenie Niemiec. Prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej za naszą zachodnią granicą różni się bowiem również od tego, jak wygląda prowadzenie własnej działalności gospodarczej w Polsce.
Co to jest Gewerbe?
Gewerbe to nazwa rodzaju działalności gospodarczej w Niemczech. W roku 2021 w Niemczech funkcjonowało około 3,39 przedsiębiorstw, w tym około 2 miliony właśnie jako jednoosobowa działalność gospodarcza.
Według niemieckiego prawa, zgodnie z ustawą o działalności gospodarczej (Gewerbeordnung), działalność gospodarcza gewerbe to każda legalna i samodzielnie wykonywana działalność prowadzona w sposób regularny w celu uzyskania dochodu na własny rachunek.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą w Niemczech?
Założenie działalności gospodarczej w Niemczech jest uważane za relatywnie proste z powodu niewielu formalności urzędowych w porównaniu do innych form prowadzenie działalności gospodarczej. Szczególnie jeżeli zdecydujemy się na prowadzenie małej działalności gospodarczej, czeka nas znacznie mniej formalności. Jednakże z powodu nieznajomości niemieckiego systemu podatkowego mogą wynikać ewentualne niedogodności. Warto więc zapoznać się z pewnymi zasadami.
Istotne jest, że do założenia działalności gospodarczej w Niemczech nie potrzeba szczególnych oszczędności. Oczywiście warto pomyśleć o zabezpieczeniu finansowym, ale kapitał zakładowy nie jest wymagany, jak to jest w przypadku takich form prowadzenia działalności jak spółki kapitałowe.
Dalej jednak zarejestrowaniu gewerbe towarzyszy wymóg spełnienia szeregu wymogów formalnych, które mogą wydawać się przytłaczające zwłaszcza początkującym przedsiębiorcom, którzy nie mają jeszcze podstawowej znajomości prawa podatkowego w Niemczech.
Jednoosobowa działalności gospodarcza w Niemczech – rejestracja
Pierwszym krokiem do założenia działalności gospodarczej jest wypełnienie formularza zarejestrowania działalności gospodarczej (duża część urzędów udostępnia formularz na stronie internetowej) oraz wysłanie go do przyporządkowanego nam pod względem adresu firmy urzędu ds. działalności gospodarczej Gewerbeamt bądź do urzędu do spraw porządku i bezpieczeństwa publicznego Ordnungsamt. Do tego potrzebna będzie także kopia dowodu osobistego. Czas opracowywania takiego wniosku o rejestrację gewerbe zazwyczaj wynosi 1-2 miesięcy, jednak w zależności od urzędu oraz urzędnika może zająć więcej, a cena opłaty urzędowej za rejestrację gewerby w zależności od gminy wynosi od 15 do 65 euro.
Następnym krokiem jest rejestracja w odpowiedniej izbie. Po rejestracji firmy w Niemczech w urzędzie Gewerbeamt, odpowiednia izba rzemieślnicza (Handwerkskammer) bądź przemysłowo-handlowa (Industrie- und Handelskammer) zgłasza się sama i sama wysyła dokumenty związane z rejestracją do danej izby rzemieślniczej. Przynależność do izby rzemieślniczej w Niemczech jest obowiązkowa i nie da się z niej zrezygnować. To samo dotyczy urzędów takich jak spółdzielnie zawodowe (niem. Berufsgenossenschaften).
W przypadku pewnych zawodów potrzebne będzie również dostarczenie pozwolenia do wykonywania danego zawodu. Uzyskanie takiego pozwolenia jest warunkowane poprzez posiadanie wykształcenia i zdanie egzaminu na majstra, np. murarza czy dekarza. Często honorowane są także polskie odpowiedniki danego egzaminu.
Wymogi do zarejestrowania działalności gospodarczej Gewerby
Polacy jako obywatele Unii Europejskiej mają prawo założyć gewerbe na takich samych zasadach, co obywatele Niemiec. Aby założyć firmę w Niemczech, należy jednak spełniać odpowiednie wymogi, a mianowicie działalność gospodarcza musi być zarejestrowana na terenie Niemiec. Adres zameldowania przedsiębiorcy oraz jego centrum interesów życiowych może pozostać w Polsce, jednak adres firmy musi być w Niemczech. W naszym biurze rachunkowym oferujemy taki adres do rejestracji gewerby.
Jak założyć firmę budowlaną w Niemczech?
Założenie działalności gospodarczej w Niemczech zajmującej się budową przebiega tak samo jak założenie działalności zajmującej się jakąkolwiek inną czynności, jednakże należy zwrócić uwagę na to, że wiele zawodów budowlanych wymaga pozwolenia. Dotyczy to takich zawodów jak murarz, betoniarz, dekarz, cieśla, stawianie rusztowań, budowanie dróg, hydraulik, instalator ogrzewania i wiele innych. W takim przypadku należy ubiegać się o zaakceptowanie polskich kwalifikacji majstra, jeśli takowe posiadamy.
Założenie firmy w Niemczech jako gewerbe nie wymaga kapitału zakładowego ani adresu zameldowania przedsiębiorcy w Niemczech. Sama firma musi jednak być zarejestrowana na terenie Niemiec.
Następnym istotnym aspektem jest obowiązkowe uczestnictwo w izbie rzemieślniczej HWK (niem. Handwerkskammer). Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w Niemczech jako rzemieślnik, a do tego zaliczają się wszystkie zawody budowlane, musi być członkiem i płacić składki w izbie rzemieślniczej.
Kolejnym ważnym punktem dla firm budowlanych w Niemczech jest podatek budowlany. Jest to szczególny rodzaj podatku, który ma charakter prewencyjny, a więc ma zapobiegać nielegalnej działalności na placach budowy. Dotyczy wykonywania usług B2B, a więc pomiędzy firmami i nie dotyczy sytuacji, w której przedsiębiorca wykonuje usługę dla prywatnego zleceniodawcy. Podatek budowlany w wysokości 15% odprowadza zleceniodawca do niemieckiego urzędu skarbowego od każdej faktury.
Zwolnienie z podatku budowlanego jest więc ważne dla każdej początkującej firmy budowlanej w Niemczech. Aby uzyskać zwolnienie, należy wysłać prośbę do urzędu skarbowego. Niemiecki urząd skarbowy analizuje sytuacje danej firmy pod kątem zaległości w podatkach i w przypadku ich braku bez problemu wydaje zwolnienie z podatku budowlanego. Najczęściej takie zwolnienie wydawane jest na rok, po roku należy ponownie zwrócić się do urzędu skarbowego.
Kluczowe aspekty prowadzenia firmy w Niemczech
Najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech jest szczególny rodzaj gewerbe o nazwie Kleingewerbe, czyli mała działalność gospodarcza, która wyróżnia się tym, że jej obroty nie przekraczają 22.000 euro rocznie. Taka firma jest zwolniona z podatku VAT.
Jeżeli obroty w ramach działalności gospodarczej w Niemczech są większe niż 22.000 euro, należy liczyć się z podatkiem obrotowym oraz ze wpisem do niemieckiego rejestru handlowego Handelsregister.
Jak prowadzić Gewerbe w Niemczech bez meldunku?
Prowadzenie działalności gospodarczej w Niemczech bez meldunku jest jak najbardziej możliwe z racji członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Adres prywatny przedsiębiorcy może znajdować się w dowolnym miejscu na terenie Unii, jednak ważne jest, aby adres zameldowania firmy znajdował się na terenie Niemiec.
Do tego potrzeba będzie miejsca, do którego będzie przychodzić korespondencja. Nie jest konieczna umowa najmu lokalu ani potwierdzenie zameldowania, pod którym gewerbe byłaby zmeldowana, a jedynie adres, który będzie przyjmował listy i korespondencje z urzędami i który będzie spełniał wymogi do tego, aby zameldować firmę. Można także zwrócić się do odpowiednio do tego uposażonego biura rachunkowego.
Oferta Polskiego Biura Rachunkowo-Księgowego w Niemczech
Polskie Biuro Rachunkowo-Księgowe w Niemczech Europrofi oferuje adres do zameldowania gewerby, a także kompleksowe usługi księgowe, biurowe oraz tłumaczeniowe. W ramach comiesięcznych opłat biuro pośredniczy w korespondencji pomiędzy urzędami w Niemczech a przedsiębiorcą, służy poradom w każdej kwestii księgowej, a także wystawia faktury za przedsiębiorcę.
Wszystkie sprawy z biurem przedsiębiorca załatwia zdalnie – zarówno mailowo, jak i telefonicznie. Dzięki temu przedsiębiorca może skupić się na pracy, podczas gdy biuro zajmuje się najważniejszymi kwestiami księgowymi. W pierwszej kolejności biuro zajmuje się rejestracją firmy, a następnie bieżącym opracowywaniem jej po względem księgowym.
Podatki przy prowadzeniu działalności gospodarczej w Niemczech
Prowadzeniu biznesu w Niemczech towarzyszy wiele podatków. Przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą w Niemczech, powinien być świadomy sytuacji podatkowej w Niemczech, a więc powinien przyjrzeć się w pierwszej kolejności następującym podatkom:
Podatek dochodowy (Einkommensteuer)
Podatek dochodowy w Niemczech jest progresywny, czyli wzrasta z każdym euro dochodu. W Niemczech nie ma progów podatkowych. Jedynymi osobami, które nie płacą podatku dochodowego są ci, którzy nie przekroczą kwoty wolnej od podatku, która w 2022 roku wyniosła 10.347, a w 2023 roku 10.908 euro. Każdy, kto prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, rozlicza się z podatku dochodowego w rocznej deklaracji podatkowej.
Podatek obrotowy (Umsatzsteuer)
Podatek obrotowy to podatek VAT od towarów i usług. Wynosi 19% od większości usług. Małe firmy w Niemczech są zwolnione z tego podatku. Zakładanie firmy nie wiąże się więc automatycznie z byciem podatnikiem VAT, jednak warunki, które trzeba spełnić, aby uniknąć podatku od towarów i usług, są bardzo restrykcyjne.
Podatek od działalności gospodarczej (Gewerbesteur)
Podatek od działalności gospodarczej odprowadzany jest do gminy, a jego wysokość różni się właśnie w zależności od gminy. Jeżeli dochód z jednoosobowej działalności gospodarczej nie przekracza 24.500 euro, podatek od działalności gospodarczej nie obowiązuje.
Gewerbe w Niemczech - najczęściej zadawane pytania
Ile wynoszą składki przy prowadzeniu działalności gospodarczej (Gewerbe) w Niemczech?
Początkujący przedsiębiorca powinien liczyć się z pewnymi składkami prowadząc własną działalność gospodarczą w Niemczech. Przede wszystkich należy odprowadzać podatek dochodowy, od działalności oraz obrotowy. Nie każdy przedsiębiorca musi odprowadzać w niemieckim urzędzie skarbowym regularne składki na te podatki, jednakże trzeba mieć świadomość, że jeżeli nasz dochód przekroczy kwoty wolne od tych podatków, fiskus oczekuje, że przedsiębiorca w miarę swoich własnych możliwości odkłada te podatki, ponieważ będą one prędzej czy później i tak do zapłacenia. Ich wysokość jest jednak ściśle zależna od wysokości dochodu.
Do tego dochodzą składki na ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie emerytalne oraz ubezpieczenia społeczne. Na gewerbie jedynym obowiązkowym ubezpieczeniem z ww. jest ubezpieczenie zdrowotne. Kwestia ubezpieczenia zdrowotnego na działalności gospodarczej w Niemczech jest bardzo elastyczna – można ubezpieczyć się prywatnie, państwowo, można samemu wybrać wysokość składek, można skorzystać z gotowych planów ubezpieczeniowych. Kluczowym jest po prostu, aby takowe ubezpieczenie posiadać. Brak ubezpieczenia zdrowotnego może spowodować generację wielu kosztów.
Jeżeli chodzi o pozostałe ubezpieczenia, kolejnym często wybieranym ubezpieczeniem na gewerbe jest dobrowolne ubezpieczenie rentowe. Jako przedsiębiorca na działalności gewerbe nie ma się bowiem obowiązku odkładania składek na ubezpieczenie emerytalne, jednakże można się na takowe zdecydować.
Jakie dokumenty są potrzebne do założenia firmy w Niemczech?
Jeżeli zakładamy własną działalność gospodarczą na terenie Niemiec, potrzebujemy na dobrą sprawę jedynie kopię dowodu osobistego oraz formularz Gewerbeanmeldung. Oprócz tego potrzebujemy też adresu w Niemczech, na który urzędy będą wysyłać korespondencję.
Kiedy jesteśmy zwolnieni z płacenia podatku, prowadząc działalność gospodarczą (Gewerbe)?
Kwoty wolne od podatku w zależności od rodzaju podatku są bardzo różne. Kwota wolna od podatku dochodowego to w 2023 roku 10.908 euro, od podatku od działalności 24.500 euro, natomiast małe firmy zarabiające do 22.000 euro rocznie są zwolnione z podatku VAT.
Dodatkowo warto wiedzieć, że podatku dochodowego nie zapłacimy podwójnie w Polsce i w Niemczech ze względu na umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, zgodnie z którą podatek dochodowy odprowadzamy w tym kraju, w którym został osiągnięty.
Uzyskując dochód zarówno w Polsce, jak i w Niemczech, będziemy musieli rozliczyć się w obu tych krajach i w obu odprowadzić podatek od tego poszczególnego dochodu, który tam osiągnęliśmy.
Praca na Gewerbe — co to znaczy?
Praca na gewerbe to niemiecka działalność gospodarcza wykonywana regularnie i z osiągnięciem dochodu. Jest to forma samozatrudnienia i nie da się być na gewerbie zatrudnionym. Da się natomiast przyjmować zlecenia od osób prywatnych oraz prawnych, a więc innych firm.
Jak sprawdzić, czy mam Gewerbe?
Aby sprawdzić, czy mamy gewerbe, należy zwrócić się do odpowiedniego dla gminy, w której przedsiębiorstwo ma być zarejestrowane, urzędu Gewerbeamt bądź Ordnungsamt. Każda gewerbe jest bowiem zapisywana w ewidencji działalności gospodarczej, a urzędy te mają do niej dostęp. Każdy ma prawo poprosić o informacje dotyczące tej ewidencji.