Niemiecka emerytura a meldunek w Polsce

Niemiecki system emerytalny to 3 różne filary. Najważniejszymi kryteriami są: wiek, wykonywany zawód oraz zarobki.

1 Filar są to składki odprowadzane do Deutsche Rentenversicherung, czyli do niemieckiego państwowego systemu ubezpieczeń. Filar ten zarezerwowany jest dla osób zatrudnionych, których składki na ubezpieczenie emerytalne odprowadzane są przez pracodawcę i pracobiorcę do niemieckiego systemu ubezpieczeń emerytalnych (Deutsche Rentenversicherung). W tym filarze znajdują się również osoby ubezpieczone dobrowolnie, czyli Ci, którzy prowadzą własną działalność gospodarcza, Przedsiębiorcy odprowadzają składki w wysokości 17,8% miesięcznie od swojego zarobku brutto.

2 Filar to ubezpieczenia wspierane przez Państwo

Do tego filaru zaliczamy:

 „Riesterrente” – dedykowaną osobom zatrudnionym. 

Opłacając tego typu składki można liczyć na dodatkowe benefity ze strony Państwa w kwocie 154 € za siebie, 185 – 300 € na każde dziecko rocznie.

„Betriebliche Altersvorsorge” – skierowany jest do osób zatrudnionych. Jest to fundusz emerytalny, dzięki któremu można liczyć na ulgę podatkową oraz pomniejszyć wysokość opłacanych składek na ubezpieczenia socjalne.

„Rurüp Rente” – przewidziane jest dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą w Niemczech (Gewerbe). Opłacane składki można zakwalifikować do kosztów przy rozliczeniu podatkowym.

3 Filar to filar prywatny, który skierowany jest do wszystkich

Zgromadzony kapitał można wypłacać jako emeryturę, jednorazowo lub partiami po upływie 5 lat od rozpoczęcia opłacania składek. Sama składka jest w pełni regulowana przez samego ubezpieczonego.

Jak obliczane są składki emerytalne w Niemczech?

Wysokość świadczenia emerytalnego jest naliczana w systemie punktowym. Liczbę punktów otrzymuje się, mnożąc indywidualne punkty zarobkowe (PEP, persönliche Engeltpunkte) przez współczynnik świadczenia / typ świadczenia (RA, Rentenartfaktor) oraz bieżąca wysokość świadczenia (AR, Aktueller Rentenwert).

Indywidualne punkty zarobkowe to indywidualne roczne wynagrodzenie podzielone przez średnie wynagrodzenie osób płacących składki za dany rok i pomnożone przez tzw. współczynnik wejścia. Współczynnik ten uwzględnia wiek ubezpieczonego w momencie rozpoczęcia wypłacania świadczeń emerytalnych dla pełnej emerytury.

W razie wcześniejszego przejścia na emeryturę, wartość współczynnika w wysokości 1,0 jest zmniejszana, a w razie odkładania przejścia na emeryturę jest zwiększana.

Bieżąca wysokość świadczenia jest obliczana jako miesięczne świadczenie uzyskiwane w okresie jednego roku dla wynagrodzeń objętych składkami w tym okresie. Świadczenia indeksowane są zgodnie ze zmianą wynagrodzenia.

Miesięczna emerytura = punkty przeliczeniowe x współczynnik momentu przejścia na emeryturę x aktualna podstawa emerytury x współczynnik rodzaju emerytury

 

Jak wygląda sytuacja, gdy osoba płaciła składki emerytalne w Niemczech, ale jest zameldowana w Polsce?

Umowy międzynarodowe między Polską a Niemcami, a także prawo unijne, przewidują możliwość wypłaty świadczeń emerytalnych uzyskanych w Niemczech osobom zamieszkałym w Polsce. Wiele osób korzysta z tego rozwiązania. Warto jednak pamiętać o tym, że emerytury w Niemczech nie są zwolnione z podatku dochodowego. Z reguły już decyzja przyznająca świadczenia emerytalne zawiera pouczenie o obowiązku złożenia rozliczenia podatkowego z tego tytułu w Niemczech. Niemiecki urząd skarbowy najczęściej na początku nie wzywa osób mieszkających w Polsce do złożenia deklaracji. Bywa, że postepowanie skarbowe jest wszczynane po kilku, a nawet po kilkunastu latach od roku podatkowego, który należało rozliczyć. W skrajnych przypadkach przedawnienie zobowiązań podatkowych może bowiem wynosić w Niemczech nawet do 13 lat – szczególnie w przypadku zawinionego niezłożenia deklaracji podatkowej.

Na podstawie umowy zawartej między Polską i Niemcami Państwo Polskie nie może opodatkować emerytur z Niemiec. Z drugiej strony osoby otrzymujące emeryturę z Niemiec mają obowiązek każdego roku składać w Niemczech deklaracje podatkowe.

Czy można wycofać składki emerytalne w Niemczech?

Zwrot składek jest jednocześnie rozwiązaniem stosunku ubezpieczenia. Zwrot składek następuje po złożeniu odpowiedniego wniosku. Jeżeli składając wniosek, nie podlega się obowiązkowi ubezpieczenia ani nie jest się uprawnionym do dobrowolnego ubezpieczenia, składki mogą zostać zwrócone. Jest to możliwe nawet wtedy, jeśli spełniony jest ogólny okres oczekiwania wynoszący pięć lat. Ten stan rzeczy odnosi się przeważnie do obcokrajowców. Zwrotowi podlegają wyłącznie te składki, które zostały opłacone przez pracobiorcę (czyli ok 9% wypłaty brutto).